onthicaptoc.com soan bai lop 8 phuong phap thuyet minh
Soạn bài phương pháp thuyết minh
I. Tìm hiểu các phương pháp thuyết minh
1. Quan sát, học tập, tích lũy tri thức để làm bài văn thuyết minh.
a. Đọc lại các văn bản thuyết minh: Cây dừa Bình Định, Tại sao lá cây có màu xanh lục, Huế, Khởi nghĩa Nông Văn Vân, Con giun đất và cho biết các văn bản ấy đã sử dụng các loại tri thức gì?
Đọc lại các văn bản thuyết minh: Cây dừa Bình Định, Tại sao lá cây có màu xanh lục, Huế, Khởi nghĩa Nông Văn Vân, Con giun đất, ta thấy các văn bản trên đây sử dụng loại tri thức khoa học, thực dụng.
b. Làm thế nào để có các tri thức ấy? Vai trò của quan sát, học tập, tích lũy ở đây như thế nào?
- Muốn có tri thức, kiến thức khoa học phải biết quan sát.
- Quan sát không phải chỉ là nhìn, xem đơn giản mà còn phải phát hiện những đặt điểm tiêu biểu của sự vật (đặc điểm tiêu biểu có ý nghĩa phân biệt sự vật này với sự vât khác về hình thức và nội dung).
- Phải phân tích đối tượng qua những đặc điểm của nó. Vai trò học tập và tích lũy kiến thức ở đây cũng rất quan trọng. Đó là cơ sở để miêu tả, suy luận khoa học với đối tượng cần trình bày, thuyết minh.
c. Bằng tưởng tượng, suy luận có thể có tri thức để làm bài văn thuyết minh được không? Bằng tưởng tượng, suy luận thuần túy thì không thể có kiến thức làm bài văn thuyết minh.
2. Phương pháp thuyết minh. Có 6 phương pháp thuyết minh:
a. Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích.
- Phương pháp này xác định đối tượng thuộc loại sự vật, hiện tượng gì và chỉ ra đặc điểm riêng, nổi bật của đối tượng.
+ Trong các câu văn trên ta thường gặp từ “là”. Sau từ này người ta cung cấp kiến thức về đối tượng đứng trước nó.
+ Câu văn định nghĩa, giải thích có vai trò làm người ta hiểu rõ Huế là gì, đặc điểm của Huế có khác gì với mọi nơi.
+ Nông Văn Vân là tù trưởng dân tộc Tày. Câu này giải thích Nông Văn Vân là ai.
b. Phương pháp liệt kê.
- Phương pháp liệt kê là nêu một loạt con số, sự việc có nét tương đồng để minh hoạ cho đối tượng về đặc điểm, tính chất nổi bật của nó.
+ Trong đoạn văn nói về cây dừa Bình Định, người ta liệt kê sự “cống hiến” của nó từ thân cây đến cọng lá, nước dừa trong đời sống như thế nào.