onthicaptoc.com Cac dang bai tap bai ARENE
ARENE
I. KHÁI NIỆM VÀ DANH PHÁP
1. Khái niệm:
- Arene hay còn gọi là hydrocarbon thơm là những hydrocarbon trong phân tử có chứa một hay nhiều vòng benzene.
- Benzene có công thức C6H6 là một hydrocarbon thơm đơn giản và điển hình nhất.
- Benzene và các đồng đẳng của nó hợp thành dãy đồng đẳng của benzene có công thức chung CnH2n – 6 (n ≥ 6).
2. Công thức cấu tạo và danh pháp:
- Một số arene thường gặp có công thức cấu tạo và tên gọi như sau:
( o-; m-; p- là viết tắt của các từ tương ứng ortho-; meta-; para- chỉ vị trí 2, 3, 4 của nhóm thế thứ hai)
II. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO BENZENE:
III. TÍNH CHẤT VẬT LÍ VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN:
- Benzene, toluene, xylene, styrene ở điều kiện thường là chất lỏng không màu, trong suốt, dễ cháy và có mùi đặc trưng. Naphthalene là chất rắn có màu trắng, có mùi đặc trưng (có thể phát hiện được ở nồng độ thấp).
- Các arene không phân cực hoặc kém phân cực nên không tan trong nước và thường nhẹ hơn nước, tan được trong các dung môi hữu cơ.
- Benzene, toluene, xylene (được gọi chung là BTX) có trong dầu mỏ với hàm lượng thấp. Khi chưng cất dầu thô thường nhận được phân đoạn có chứa các arene này. Naphthalene và các arene đa vòng khác có trong dầu mỏ và nhựa than đá.
IV. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Phản ứng thế:
- Arene có thể tham gia phản ứng thế nguyên tử hydrogen ở vòng benzene như phản ứng halogen hoá, nitro hoá,...
- Quy tắc thế: Khi benzene có nhóm thế alkyl (–CH3, –C2H5...), các phản ứng thế nguyên tử hydrogen ở vòng benzene xảy ra dễ dàng hơn so với benzene và ưu tiên thế vào vị trí số 2 hoặc số 4 (vị trí ortho hoặc para) so với nhóm alkyl.
a) Phản ứng halogen hoá:
- Các arene tham gia phản ứng thế nguyên tử hydrogen gắn với vòng thơm bằng halogen (chlorine, bromine) ở nhiệt độ cao khi có xúc tác muối iron(III) halide.
- arene hay còn gọi là hydrocarbon thơm là những hydrocarbon trong phân tử có chứa một hay nhiều vòng benzene.